Medžlis Islamske zajednice Srebrenik Islam
U nekoliko predaja govori se o Pejgamberovom, alejhisselam, okretanju džematu nakon namaza, radi učenja zikra i dove.
U predaji koju prenosi Ibn Mesud, radijallahu anhu, kaže se:
“Neka niko, nipošto, od vas ne dopusti šejtanu da mu naturi mišljenje da se smije samo na desnu stranu okrenuti nakon namaza, jer vidjeo sam Allahovoga Pejgambera, alejhisselam, kako se često okreće na svoju lijevu stranu.”
Po drugome rivajetu iste predaje kaže se: “najčešće se okretao na lijevu stranu” (oba rivajeta prenose Buhari, Muslim, Ebu Davud, Nesai, i Ibn Madže)
U predaji koju prenosi Enes, radijallahu anhu, stoji:
“Najviše što sam vidjeo jeste da se Pejgamber, alejhisselam, okretao na desnu stranu.” (predaju bilježe Muslim i Nesai)
U predaji koju prenosi Kubejs ibn Heleb od svoga oca veli se:
“Imamio nam je Pejgamber, alejhisselam, pa se okretao na obje strane, i na desnu i na lijevu.” (predaju bilježe Ebu Davud, Ibn Madže i Tirmizi)
O ovome Imam Ševkani kaže:
“Oba načina su sahih (dozvoljena), vjerodostojno prenesena od Pejgambera, alejhisselam.”
A Imam Nevevi dodaje:
“Sve ove predaje usaglašavaju se time što se Pejgamber, alejhisselam, okretao katkad na desnu, a katkad na lijevu stranu.”
S druge strane Hafiz kaže da se ovo može uskladiti i na drugi način. Naime, iz hadisa Ibn Mesuda da se razumijevati kako se Pejgamber, alejhisselam, okretao na lijevu stranu ako bi klanjao u medinskoj džamiji jer je i njegova, alejhisselam, odaja bila na lijevoj strani; a Enesov hadis odnosi se na namaz obavljan van džamije npr. na putu.
Ali ako bi se zahtijevala prevaga, prednost bi se trebala dati hadisu Ibn Mesuda jer je on učeniji i stariji od Enesa. Pored toga, hadis kojega prenosi Ibn Mesud je muttefek alejhi (prihvataju ga i Buharija i Muslim) a Enesov nije.
Imam Ševkani još veli:
“Još jedan od načina usklađivanja ova dva hadisa jeste i mjesto s kojega se promatra imam; nekome je to desna a nekom lijeva strana. Prema tome, svejedno je na koju se stranu imam okreće. Otud ulema kaže kako je mustehab (lijepo) okrenuti se na stranu koja je pogodnija za imama, a ako su obje strane jednako pogodne onda prednost treba dati desnoj strani jer je ona Pejgamberovim, alejhisselam, sunnetom općenito preporučena.”
(eš-Ševkani, Nejlul evtar, Darul fikr, Bejrut, 1983., tom II, str. 356., 357.)
